Zachęcamy do zapoznania się z artykułem „Nietrzymanie moczu jako skutek uboczny radioterapii – perspektywa komunikacji z pacjentem”, autorstwa dr n. med. Grażyny Stadnickiej, specjalistki w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i nauczyciela akademickiego w Zakładzie Pielęgniarstwa Położniczego-Ginekologicznego w Katedrze Położnictwa i Ginekologii na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Artykuł powstał w ramach programu edukacyjnego Akademia Pielęgniarstwa i Położnictwa Sudocrem Expert. Patronat honorowy nad programem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny Polskie Towarzystwo Położnych. Partnerem programu edukacyjnego jest Teva.
Nietrzymanie moczu, wg ICS (International Continence Society), jest to stan, w którym brak kontroli oddawania moczu powoduje problemy higieniczne, medyczne oraz społeczne. O manifestacji gubienia moczu decyduje suma doznawanych urazów mechanicznych, biochemicznych i neuronalnych, dotyczących pęcherza moczowego, cewki i/lub dna miednicy. Jednym z czynników powodujących zaburzenia mikcji u kobiet jest radioterapia stosowana w leczeniu nowotworów w obrębie miednicy mniejszej, zwłaszcza raka szyjki macicy, ponieważ promieniowanie uszkadza zarówno komórki nowotworowe oraz zdrowe. Nawet, gdy leczenie przeprowadzone jest zgodnie z najnowszymi standardami postępowania w radioterapii i zastosowaniem nowoczesnych technik dochodzi do powikłań ze strony narządów sąsiadujących z miejscem poddanym napromienianiu (moczowody, pęcherz, odbytnica).
Czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia powikłań po radioterapii z powodu nowotworów dróg rodnych są: starszy wiek, otyłość, wyższy stopień zaawansowania nowotworu, stany zapalne narządów miednicy, zastój moczu w drogach moczowych, cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, jak również połączenie radioterapii z jednoczesną chemioterapią i/lub zabiegiem chirurgicznym. Radioterapia w obrębie miednicy wiąże się zarówno z ostrymi, jak i przewlekłymi powikłaniami. Powikłania ostre pojawiają się zazwyczaj dość prędko, ponieważ promieniowanie występuje w pierwszych tygodniach po radioterapii. U około 50-60% pacjentek w ciągu 3 tygodni od rozpoczęcia terapii w miednicach dochodzi do przekrwienia i obrzęku tkanek, ponieważ promieniowanie jonizujące uszkadzając ściany naczyń włosowatych powodują ucieczkę płynu do przestrzeni pozakomórkowej. Skutkuje to wyraźnymi objawami podrażnienia błony śluzowej pęcherza moczowego, w tym częstomoczem, bolesnym oddawaniem moczu, krwiomoczem oraz nietrzymaniem moczu. Powikłania przewlekłe rozwijają się zazwyczaj powoli, nawet po upływie miesięcy lub lat od zakończenia radioterapii. Mogą one obejmować zwłóknienie tkanek, co prowadzi do zmniejszenia pojemności pęcherza i wzrostu ciśnienia w nim, a także przewlekłe zapalenie pęcherza oraz trwałe nietrzymanie moczu.
Link do strony z artykułem: https://edukacjapacjenta.pl/programy/aktualnosci/sudocrem/nietrzymanie-moczu-jako-skutek-uboczny/#pageMain